Bài tập dịch Anh – Việt số 3 (phần cuối): Dịch các cụm phân từ được dùng làm thuộc ngữ

I) Dịch các cụm phân từ được dùng làm thuộc ngữ thành định ngữ trong tiếng Việt

Các phân từ trong tiếng Anh gồm hai hình thức:

Phân từ hiện tại (Present Participle) là động từ thêm –ing và Phân từ quá khứ (Past Participle) là động từ thêm –ed. Các cụm phân từ dù là phân từ hiện tại hay phân từ quá khứ tạo thành đều có thể dùng làm định ngữ bổ nghĩa cho danh từ ở trước. Giống như mệnh đề thuộc ngữ, những cụm phân từ như thế này còn thường được dịch thành từ bổ nghĩa cho danh từ.

Ví dụ:

1) Many aspiring to be elected as the party candidate (= who aspire to be elected as the party candidate) employ top public relations and advertising men, who invent clever catch phrases and set about “selling” their man.

Nhiều người được bầu làm ứng viên của đảng thuê các chuyên gia quảng cáo và giao tế hàng đầu phát minh ra những khẩu hiệu thông minh và bắt đầu “quảng bá” ứng viên của mình.

2) A fast railroad train, travelling 96 kilometers an hour (= which travels 96 kilometers an hour), takes more than 48 hours to cross the country.

Một chiếc xe lửa tốc hành, chạy với vận tốc 96 ki lô mét một giờ, phải mất hơn 48 tiếng để băng ngang đất nước này.

3) To the north, on clear days, passengers may see the five Great Lakes located between the United States and Canada (= which are located between the United States and Canada).

Lên phía bắc, vào những ngày quang đãng, hành khách có thể nhìn thấy Ngũ Đại Hồ nằm giữa Mỹ và Canađa.

4) While there are literally thousands of stocks, the ones bought and sold most actively (= which are bought and sold most actively) are usually listed on the New York Stock Exchange.

Mặc dù có tới hàng ngàn cổ phiếu, những cổ phiếu được mua bán năng động nhất thường được niêm yết ở Thị trường Chứng khoán New York.

5) The apple tree, swaying gently in the breeze, had a good crop of fruit.

Cây táo, đang đung đưa nhè nhẹ theo gió, nặng trĩu quả.

II) Những cách dịch khác của các cụm phân từ được dùng làm thuộc ngữ

Giống như mệnh đề thuộc ngữ, các cụm phân từ được dùng làm thuộc ngữ khi dịch cũng rất linh hoạt, không phải lúc nào cũng dịch thành định ngữ trong tiếng Việt, nhất là khi điều đó sẽ khiến cho câu văn dài dòng, lủng củng hay không phù hợp với cách diễn đạt trong tiếng Việt. Vì vậy nên đổi sang cách dịch khác, dịch thành bổ ngữ hoặc một phân câu. Chú ý cách dịch cụm phân từ trong các câu sau đây:

1) There are a lot of people doing morning exercises in the park.

Có nhiều người đang tập thể dục buổi sáng trong công viên.

2) A university generally is a group of colleges, each serving a special purpose: a college of liberal arts, a college of business, a college of education, and the like.

Trường đại học tổng hợp thường là một nhóm các trường đại họ, mỗi trường phục vụ một mục đích đặc biệt: trường đại học khoa học xã hội, trường đại học thương mại, trường đại học sư phạm và đại loại vậy.

3) Government, at the federal, state, and local level, seeks to promote the public security, assure fair competition, and provide a range of services believed to be better performed by public rather than private enterprises.

Chính phủ, ở cấp liên bang, tiểu bang và địa phương, tìm cách thúc đẩy mạng an ninh công cộng, bảo đảm cạnh tranh công bằng, và cung cấp một hệ thống dịch vụ được cho là sẽ có chất lượng tốt hơn nếu do nhà nước quản lý so với tư nhân.

4) They include provisions for freedom of speech, of the press and of worship; the right of citizens to meet peacefully; the right to be secure in one’s own home against unreasonable searches and seizure of persons or property; and the right of any person charged with breaking the law to have a speedy trial by a jury of fellow citizens.

Chúng bao gồm các điều khoản về quyền tự do ngôn luận, quyền tự do báo chí và quyền tự do tín ngưỡng; quyền của công dân được hội họp một cách ôn hòa; quyền được an toàn trong ngôi nhà của chính mình trước những cuộc lục soát bắt bớ người và tịch thu tài sản bất hợp lý; và quyền dành cho bất cứ ai bị buộc tội vi phạm pháp luật được xét xử nhanh chóng bởi một bồi thẩm đoàn là đồng bào của mình.